هدف از ایجاد رشته مهندسی معدن تربیت متخصصان و مهندسان معدنی است که علاوه بر آشنایی کلی با معدن ها، در زمینه های استخراج معدن، اکتشاف مواد معدنی، مکانیک سنگ، و فرآوری مواد معدنی تخصص نسبی را داشته باشند. رشته مهندسی معدن برای نخستین بار در انگلستان به عنوان اولین رشته مهندسی آکادمیک تاریخ پایه گذاری شد و جزء رشته هایی است که انسان ها از دیرباز با فنون آن آشنا بودند و از آن برای پیشبرد زندگی خود استفاده می کردند. دانشجویانی که در رشته مهندسی معدن تحصیل می کنند باید دانش بالایی در علم زمین شناسی و ریاضیات داشته باشند.
زمانبندی نتایج اولیه و نهایی آزمون دکتری
بنابراین دانشجویان رشته مهندسی معدننیز باید با اطلاع از دروس عمومی و اختصاصی خود به تحصیل در هشت نیمسال تحصیلی و یا بیشتر بپردازند. گرایش اکتشاف رشته مهندسی معدن به بحث های زمین شناسی معدنی، مکانیک سنگ، ژئوفیزیک، و زمان شناسی ساختمانی می پردازند. هدف اصلی تربیت مهندسان معدن در گرایش اکتشاف، یافتن معادن و منابع معدنی جدید است و دانش آموختگان این گرایش مهندسی معدن می توانند با استفاده از علم آمار و طراحیی های رایانه ای به این هدف دست یابند. فارغ التحصیلان رشته مهندسی معدن می توانند در بخش های خصوصی و دولتی مرتبط به اکتشاف، استخراج، فرآوری، و مراکز تحقیقاتی استخدام شوند.
شرح وظایف و مسئولیتهای یک مهندس معدن
اما در این میان استثنائاتی نیز وجود دارد که مهندسی معدن از جمله این استثنائات است. در حال حاضر از سوی شورای برنامه ریزی آموزشی دانشگاه های کشور زیر نظر وزارت علوم و فناوری برای رشته مهندسی معدن در مقطع کارشناسی چهار گرایش مختلف در نظر گرفته شده است که در ادامه به تشریح هر کدام از این گرایش ها و برای این رشته می پردازیم. در این برنامه آموزشی همانند سایر رشتهها واحدهای عمومی و اختصاصی تعریف شده است و دانشجویان در طول دوره کارشناسی رشته مهندسی معدن در گرایشهای مختلف مجله خبری صنعت باید 140 واحد درسی بگذرانند. به طور کلی واحدهای درسی دوره تحصیلی مهندسی معدن را به 5 گروه دروس عمومی (20 واحد)، دروس اصلی (35 واحد)، دروس پایه (32 واحد)، دروس تخصصی الزامی (33 واحد) و دروس تخصصی اختیاری (20 واحد) تقسیم کرد. دروسی چون زمینشناسی عمومی، زمینشناسی اقتصادی، زمینشناسی ساختمانی، مکانیک سنگ، مکانیک سیالات، استاتیک، دینامیک، مقاومت مصالح، نقشهبرداری عمومی، عملیات نقشهبرداری، کانهآرایی و اقتصاد معدنی از جمله مهمترین دروس اصلی و پایه این رشته هستند.
معرفی رشته مهندسی معدن، مسیر تحصیلی و بازار کار آن
برای فعالیت های صنعتی به مواد معدنی نیاز است که می توان گفت مبنای اصلی تولید و توسعه صنعتی هستند. یک مهندس معدن میتواند بهعنوان مهندس مشاور، طراح، مسئول فنی و یا مدیر در شرکتها و سازمانهای خصوصی یا دولتی مشغول به کار شود. همچنین امکان کار در شرکتهای فعال در حوزه معدن و استخدام در بخشهای دولتی مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت، برای فارغالتحصیلان رشته مهندسی معدن وجود دارد. در این گرایش مهندسان معدن با استفاده از روشهای ژئوشیمیایی و ژئوفیزیکی، مناطق آلوده را شناسایی میکنند. مطالعه و بررسی مسائل هیدرولوژیکی معدن، بازیافت مواد معدنی و مدلسازی فرآیند انتقال آلایندهها، از دیگر کارهایی است که فارغالتحصیلان گرایش معدن و محیط زیست انجام میدهند. مهندس معدن در گرایش اکتشاف پس از کشف معدن، نوع و شکل مواد معدنی را تعیین کرده و به ارزیابی اقتصادی، میزان ذخیره و همچنین چگونگی استخراج منابع معدنی میپردازد.
- امروزه با گسترش تکنولوژی و صنعت، نیاز به مواد استراتژیک معدنی بیشتر و بیشتر میشود همچنین برای تامین پایدار مصالح معدنی به عنوان مواد اولیه صنایع پایین دست، نیاز به طراحی معادن بزرگتر و عمیقتر است که با بزرگتر شدن معادن پیچیدگیهای مهندسی و طراحی آنها نیز افزایش مییابد.
- چون بخشی از کار مهندسی معدن مانند نقشه برداری در زیرِ زمین انجام می شود، دانشجوی این رشته باید از نظر جسمی توانایی خوبی داشته و قدرت کار در معدن را که بیشتر در خارج از شهر و گاه در نقاط دور افتاده قرار دارد، داشته باشد.
- علاقه مندانی که قصد اپلای در رشته مهندسی معدن را دارند بسته به کشوری که می خواهند در آن تحصیل کنند، الزامات خاصی را باید رعایت نمایند.
- رشد اشتغال مهندسان معدن و زمین شناسی به تقاضای زغال سنگ، فلزات و مواد معدنی بستگی دارد.
- این رشته مخاطبان خاصی دارد و اگر مایل هستید در مورد مسیر تحصیلی، آینده شغلی و شرایط آن در دانشگاه و هنرستان مطلع شوید، این مطلب را مطالعه کنیاد.
به همین دلیل بستر شغلی خوبی برای برای مهندسان معدن در بخش های دولتی و خصوصی فراهم است و با افزایش بهره برداری از معادن و اکتشافت و استخراج معادن جدید، فرصت های شغلی خوبی در آینده برای این مهندسین فراهم می شود. معادن یکی از منابع غنی برای زندگی بشر به شمار می رود و از گذشته های دور تا به امروز انسان ها مواد معدنی موجود در معادن را استخراج می کردند. منابع استخراج شده از معادن مصارف بسیار گسترده ای دارد و مهندسان معادن ناظر بر استخراج این منابع هستند. به دلیل اهمیتی که منابع معدنی دارند، رشته مهندسی معدن نیز رشته ای مهم به شمار می رود، اما نمی توان بدون اطلاع و ناآگاهی رشته مهندسی معدن را برگزید و بهتر است که با شناخت کافی انتخاب رشتهکرد و وارد رشته مهندسی معدن شد.