به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، نگرانی از خروج نیروی انسانی، افزایش بی‌رویه صادرات خدمات فنی و مهندسی، انتقال نرم‌افزارهای موبایلی داخلی به خارج برای جذب سرمایه‌گذاری، نبود سیستم مناسب برای تشخیص و تعیین مرزهای تولید و خدمات در بخش فناوری اطلاعات، کم‌توجهی به نیروی ماهر در این حوزه، ضرورت پذیرش تاثیر هوش مصنوعی در انجام امور و ارتقای بهره‌وری، از جمله موضوعاتی بود که در این نشست مورد بررسی قرار گرفت.
بر اساس اظهارات مسئولان دولتی، نمایندگان مجلس و بزرگان بخش خصوصی، صادرات خدمات و محصولات دانش‌بنیان ایران با چالش‌های اساسی مانند قوانین قدیمی، عملکرد سلیقه‌ای مجریان و فقدان استانداردهای بین‌المللی روبروست. فعالان صنعت IT در این جلسه با تأکید بر لزوم اصلاح فوری ساختارها و اتصال به اقتصاد جهانی هشدار دادند که ادامه وضعیت فعلی موجب مهاجرت نخبگان و توقف رشد صادرات خواهد شد.
صادرات خدمات فنی و مهندسی نیازمند حمایت واقعی و اصلاح رویه‌ها است
قدیر قیافه، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران، صادرات خدمات فنی و مهندسی و محصولات دانش‌بنیان را امری «بسیار ویژه» خواند و گفت: صادرات این خدمات فقط با حضور جدی و حرفه‌ای ایران در بازارهای بین‌المللی و تدوین قوانین و پروتکل‌های مالی مشابه کشورهای موفق امکان‌پذیر خواهد بود.
وی با اشاره به توانمندی ایران در حوزه نرم‌افزارهای بومی، عنوان کرد: ارزشمندترین سرمایه ما نیروی انسانی متخصص است، اما در زمینه حمایت قانونی، تسهیل صادرات و استانداردسازی ضعف‌های جدی وجود دارد.
قیافه درباره آمار صادرات خدمات فنی و مهندسی افزود: سال گذشته بیش از ۱۴.۵ میلیارد دلار صادرات داشتیم، اما برای رسیدن به اهداف بالاتر و حل مشکلات ارزی، تنها خواسته صادرکنندگان واقعی این است که ارز با نرخ واقعی بازار مبادله شود.
او اظهار داشت: ارز ترجیحی و سیاست‌های چندنرخی نه تنها کمک نمی‌کنند، بلکه باعث فرار سرمایه شده است. بسیاری از آمارهای سرمایه‌گذاری خارجی در حقیقت پول ایرانی است که پیش از این خارج شده است.
این فعال بخش خصوصی با تأکید بر حضور وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در سیاست‌گذاری صادرات، گفت: در موضوع ارزش‌گذاری صادرات نرم‌افزار اختلاف نظرهای فراوانی هست که باید با کمک بخش‌های تخصصی به صورت شفاف و کارشناسی رفع شود.
قیافه مشکلاتی مانند تفاوت دیدگاه نسبت به سبد واردکننده و صادرکننده، نبود مشوق‌های واقعی و مسائل انتقال ارز را از عوامل بازدارنده جدی دانست.
وی راهکار را مذاکره و اجرای پروژه‌های مشترک با کشورهای دوست، همچنین آموزش مهارت‌های مذاکره، تولید محتوا و بهبود کیفیت اینترنت داخلی معرفی کرد.
استانداردهای داخلی عقب‌تر از تحولات جهانی هستند
علی حکیم‌جوادی، رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور (نصر)، بخشی از مشکلات صادرات فناوری اطلاعات را کمبود انطباق با استانداردهای بین‌المللی و زیرساخت دانست و افزود: آموزش منابع انسانی در حوزه سخت‌افزار حتی از صنایع سنتی مانند پتروشیمی دشوارتر است. در تولید و زیرساخت همچنان مشکلات جدی داریم و نمی‌دانیم کدام شرکت‌ها واقعاً صادرکننده و کدام صرفاً تولیدکننده هستند. باید این وضعیت دقیق‌تر تحلیل شود.
وی هدف‌گذاری صادرات یک میلیارد دلاری را غیرواقع‌بینانه خواند و تأکید کرد: مشکل اصلی نه مقدار هدف بلکه استانداردهای تولید و مدل‌های تجاری است که با تحولات سریع جهان هماهنگ نیستند. تا مدل‌های حقوقی و اجرایی تغییر نکند، جهش رخ نخواهد داد.
حکیم‌جوادی خبر از برگزاری دو رویداد مهم توسط نصر داد و گفت: ۲۶ خرداد با همکاری سازمان بلاک‌چین کنفرانس بین‌المللی در تهران برگزار می‌شود و ۲۷ خرداد هم با همکاری وزارت امور خارجه و حضور ۱۰ شرکت خارجی نشستی خواهیم داشت که امیدواریم زمینه توسعه صادرات و تعاملات منطقه‌ای را فراهم کند.
فرهنگ‌سازی و اصلاح رفتار اجرایی کلید جهش در صادرات نرم‌افزار است
مصطفی طاهری، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، با تأکید بر نقش فرهنگ حاکم بر دستگاه‌ها در حل یا گسترش مشکلات گفت: مشکلات صادرات نرم‌افزار و خدمات دانش‌بنیان اغلب ناشی از سوءبرداشت مسئولان از قوانین است، نه خود قوانین. مثلاً قراردادهای نرم‌افزاری را همانند پیمان‌های عمرانی رسیدگی می‌کنند که به افزایش بروکراسی و از دست رفتن استعدادها منجر می‌شود.
وی افزود: بارها به مجلس بازخورد داده‌ام که راه‌حل بسیاری از مشکلات حوزه دانش‌بنیان، قانون جدید نیست بلکه تغییر رفتار مجریان و فرهنگ مناسب در مسائل مالکیت فکری، گمرک، مالیات و بیمه است.
طاهری نمونه شرکتی در کرمان را بیان کرد که ۹۰ درصد محصولات خود را صادر می‌کند و نه تنها مانع خروج نیروها شده بلکه اشتغال بالایی دارد و متوسط درآمد ماهانه کارکنان آن ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان است. مجلس با همکاری وزارت اقتصاد و دستگاه‌های دیگر مصمم است مشکلات این حوزه را به سرعت حل کند.
بدون تحول ذهنی و حکمرانی داده، صادرات نرم‌افزار شکست خواهد خورد
سادینا آبائی، رئیس کمیسیون تخصصی ICT اتاق بازرگانی ایران، ریشه ناکامی‌های حوزه فناوری اطلاعات را در عدم تحول ذهنی و نگرش سنتی به اقتصاد دیجیتال دانست و گفت: تحول دیجیتال هنوز در ذهن مدیران جا نیفتاده است. تا نگرش بنیادی تغییر نکند، پیشرفت جدی حاصل نخواهد شد.
وی مدل فعلی صادرات نرم‌افزار را منسوخ و تأکید کرد: جهان امروز اقتصاد پلتفرمی و تجارت داده است. ما هنوز به مدل‌های سنتی صادرات انفرادی پایبندیم! تا حکمرانی داده و پیوستن به اتحادیه‌ها و شبکه‌ها جدی گرفته نشود، نمی‌توانیم وارد میدان شویم.
آبائی افزود: مسئله مالکیت فکری و عدم پرداخت لایسنس باعث حذف ما از اقتصاد جهانی شده است. بخش خصوصی ایران تنها با حضور فعال در مجامع بین‌المللی موفق خواهد شد، نه با تکیه بر بازار داخلی.
در این نشست همچنین از مجوز برگزاری پاویون جمهوری اسلامی ایران در نمایشگاه جیتکس دبی رونمایی شد.
در پایان، همه حاضران تاکید کردند که عبور از وضعیت فعلی تنها با تصویب قوانین جدید یا صرف هزینه ممکن نیست؛ تحول ذهنی مدیران، اصلاح رفتار مجریان، بهبود زیرساخت‌های ارتباطی و تدوین سازوکارهای شفاف برای حمایت از نیروی انسانی و بخش خصوصی ضروری است.
در این جلسه ناهماهنگی قوانین و رویه‌های اجرایی، ضعف زیرساخت‌ها و فاصله با استانداردهای جهانی به عنوان موانع اصلی جهش صادرات فناوری مطرح شد.
حاضران بر لزوم تغییر نگرش مدیران، اصلاح حمایت از نیروی انسانی، به‌روزرسانی قوانین و پیوستن فعال به اقتصاد داده و ساختارهای بین‌المللی تأکید کردند.
نتایج نشست نشان می‌دهد بدون تحول بنیادین در ذهنیت مدیران، رفع موانع ساختاری و تسهیل فضای کسب‌وکار برای بخش خصوصی، امید به توسعه واقعی صادرات فناوری اطلاعات نمی‌رود. تنها راه عبور از بحران، توجه جدی به حکمرانی داده، حمایت شفاف از صادرکنندگان و حضور موثر در بازارها و اتحادیه‌های بین‌المللی است.
]
منبع: https://www.irna.ir/news/85856746/%D9%84%D8%B2%D9%88%D9%85-%D8%AA%D8%B3%D9%87%DB%8C%D9%84-%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AC%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%B1%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C
