خلع‌ید در معدن کرومیت کرمان؛ تصمیم بزرگ که با عنایت رییس‌جمهور شدنی شد+ فیلم
نماینده کارگران معدن آسمینون معتقد است که پس از واگذاری این معدن به بخش خصوصی، مالک جدید با استدلال های مختلف از جمله کمبود سیمان و کاهش تقاضای بازار از بار مسئولیت شانه خالی می کرد و اشتغال آنان را اهرم اهداف خود کرده بود.
درآمدهای هنگفت، پرداخت اندک به کارگران
وی معتقد است: زیاده طلبی و سوء مدیریت این بهره بردار سبب اعتراض چندباره کارگران و مسدود شدن مسیر ترانزیتی استان هرمزگان به استان کرمان نیز شده بود.
به گفته این نماینده مجلس، بهره بردار متاسفانه با وجود تذکرهای مداوم و پیگیری های مکرر به وعده های خود در زمینه معیشت کارگران و رعایت موضوعات ایمنی در محیط کار عمل نکرد و با بی‌اعتنایی نسبت به تعطیلی معدن اقدام کرد.
حتی بسیاری از مدیران استان در خلال مصاحبه های رسمی خود در این زمینه، به صورت غیررسمی می گفتند که تصمیم سختی است زیرا سرمایه گذار سال ها در معدن فعالیت داشته و فرآیندهای اداری، قانونی و حقوقی زیادی باید برای این تصمیم طی شود.
شکراللهی اظهار داشت: تمامی مشکلات این معدن طی یک نامه به رییس جمهور گزارش شد و با عنایت وی حل مشکل معدن در دستور کار قرار گرفت.
یکی از مشکلاتی که دولت سیزدهم در آغاز به کار خود با آن روبه رو بود تعداد فراوان واحدهای نیمه فعال و راکد یا دارای مشکل در کشور بود و البته آیت الله رییسی نیز حتی در زمان ریاست قوه قضاییه توجهی جدی بر رفع مشکلات واحدهای تولیدی داشت اما بازگشایی گره های واحدهای تولیدی اکنون به یکی از شعارها و تدابیر اصلی دولت سیزدهم تبدیل شده است.
شکراللهی رعایت نکردن مسائل ایمنی زیست محیطی و پرداخت نکردن موضوعات معیشتی را نیز از جمله تخلفات این بهره بردار عنوان کرد و گفت: این سوء‌مدیریت ها منجر به تهدید شغلی بیش از یک هزار نفر از کارگران زحمتکش و خانواده آنان شده بود.
درواقع شاید بتوان گفت که شروع فرآیند تلاش ها برای خلع ید بهره بردار بخش خصوصی شرکت معدن فاریاب که معدن آسمینون در شهرستان منوجان را مدیریت می کند از همینجا قوت اجرایی بیشتری به خود گرفت و این درحالی بود که رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب استان به عنوان متولی این حوزه می گوید تا آن زمان در چندین نوبت، اخطارهای لازم به وی داده شده بود و از نظر موازین قانونی نیز، شرایط برای اقدام به خلع ید مهیا بود.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب استان کرمان گفت: از سال گذشته مشکلات حوزه کاری و کارگری معدن آسمینون و شرکت معادن فاریاب تشدید و نشست شورای کارگری نیز سال گذشته برای رفع مشکلات این معدن برگزار که ۱۷ مصوبه داشت و تمامی بندهای مصوبات نیز با پیگیری استانداری کرمان و شهرستان برای این معدن اجرایی شد.
در آخرین نوبت و برخلاف تعهداتی که بهره بردار بخش خصوصی داده بود، دوباره قراردادی کوتاه مدت و فاقد انتظارات کارگران را برای همکاری تنظیم می کند که کارگران باز زیر بار امضا نمی روند و امضا نمی کنند؛ بهره بردار بخش خصوصی نیز اول خردادماه امسال در نامه ای به اداره کل کار استان اعلام تعطیلی می‌کند.
معدن آسمینون منوجان زیرمجموعه شرکت معادن فاریاب به عنوان یکی از مهمترین معادن کرومیت کشور در یکی از مناطق جنوبی استان کرمان قرار گرفته که فعالیت آن علاوه بر اشتغالزایی، از این حیث که جزو استراتژیک ترین معادن فلز کرومیت کشور و منطقه خاورمیانه به شمار می رود ،نقش مهمی در تولید فولاد کشور دارد.
ورود جدی دولت به ماجرا
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان می گوید ابتدای امسال شخصا در شهرستان منوجان حاضر شده تا جلسات و پیگیری های این موضوع را خودش انجام دهد و بهره بردار هم در جلسات وعده هایی داد اما به تعهداتش عمل نکرد.
به گزارش ایرنا، مشکل معدن کرومیت در شهرستان منوجان آنقدر طی سال‌های اخیر بالا گرفته بود که کارگران برای کار در شرایط سخت آن معدن چاره‌ای جز تجمع و دست از کار کشیدن نمی‌دیدند؛ خبرهای مربوط به تجمع این کارگران طی سال گذشته که چند نوبت در محل جاده ارتباطی کرمان به هرمزگان اتفاق افتاد بازتاب های وسیعی پیدا کرده بود.
توجه جدی رییس جمهور به رفع مشکلات واحدهای تولیدی دارای رکود به گونه ای بود که براساس گزارش ها در ۱۰۰ روز نخست آغاز به کار دولت سیزدهم گره از ۲۱۱ واحد تولیدی کشور گشوده شده است.
مسئولان استان کرمان می گویند اگر پیگیری های مدیران و نمایندگان مجلس، بویژه حمایت شخص رییس جمهور نبود شاید فرآیند حل این مشکل به این شکل عملیاتی نمی شد و همه قدردان هستند و امیدوار که در فرآیند اجرای خلع ید، شرایط معدن با انتخاب بهره بردار مناسب دیگری به گونه ای رقم بخورد که کارگران بتوانند براحتی به محل کارشان بازگردند و در شرایطی بهتر از گذشته، فعالیت سخت و زیان آور کار در این نوع از معدن را ادامه دهند.
مدیران استان می گویند هرچقدر با بهره‌بردار بخش خصوصی معدن جلسه می گذاشتند یا اخطار می دادند نتیجه نمی داد و اگر هم در جلسات، این بخش خصوصی مواردی را تعهد می کرد، یا محقق نمی شد یا عمل به وعده ها استمرار پیدا نمی کرد. مسئولان متولی در استان می گویند این بهره بردار بخش خصوصی همواره تاکید می کرده که معدن مذکور و فعالیت های تولیدی در آن برای او به‌صرفه نیست و چندان ارزش افزوده‌ای ندارد.
وی مطالبه خود را در نامه به رییس جمهور برای رسیدگی به تعطیلی و اعتراضات معیشتی، رفاهی و ایمنی بیش از یک هزار کارگر معدن آسمینون واقع در جنوب استان کرمان اعلام و تصریح کرد: معدن کرومیت آسمینون به منظور استحصال سنگ های معدنی به شخصی واگذار شد که باوجود درآمدهای هنگفت از محل معدن در پرداخت حقوق قانونی کارگران زحمتکش و محروم خود خودداری می کرد.
اینجا پس از آنکه بهره بردار معدن متوجه شد تصمیم استان برای خلع ید جدی است، برخی اقداماتش را برای تاثیرگذاری روی این تصمیم کلید زد اما به نتیجه نرسید؛ از جمله نامه ای به مدیرکل کار استان ارسال و اعلام آمادگی کرد که حاضر است کارگران جدید جذب کند. این پیشنهاد و بی توجهی به سرنوشت یکهزار و ۲۰۰ کارگر با آن همه مطالبه بیشتر به خنده و طنز شباهت داشت.
یکی دیگر از نمایندگان کارگران معدن آسمینون منوجان نیز می‌گوید: در سالی که دولت برای ما افزایش ۳۰ درصدی حقوق را مصوب کرده ۴۰ درصد از حقوق ما کاهش یافت و این در حالی است که ما نیز هزینه خوراک، مسکن و مالیات را پرداخت می کنیم.
توضیحات رییس صمت جنوب کرمان
پیشتر خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) گزارش کاملی درباره مشکلات این معدن و تصمیم ها برای خلع ید بهره بردار منتشر کرده بود که در قالب لینک زیر می توانید مطالعه کنید:
شکراللهی نماینده مردم شهرستان های کهنوج، فاریاب، منوجان، رودبارجنوب و قلعه گنج در مجلس در ادامه مصاحبه خود با خبرنگار ایرنا از عنایت ویژه رییس جمهور، رییس قوه قضاییه، وزیر صمت، اعضای شورای کارگری استان کرمان، رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت جنوب کرمان، مدیر کل تعاون، کار و رفاه استان و همچنین همراهی جامعه کارگری معدن آسمینون تشکر کرد.
وی اظهار داشت: اما پس از آن شرکت اعلام کرد که قراردادها را به صورت ۶ و سه ماهه منعقد می کند و کارگران نیز این شرایط را نپذیرفتند و در نهایت منجر به این شد که توافق بین کارفرما و کارگر به وجود نیاید.
هربار اما کارگران با وعده های بهره بردار به کار بر می گشتند و بعد از مدتی دوباره همان آش و همان کاسه.
مروجی فرد عنوان کرد: شرکت معادن فاریاب نیز از روز یکم خردادماه سال جاری طی نامه ای به اداره کل کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان اعلام کرد که این شرکت به علت مسائل قراردادی تعطیل شده است.
اگرچه تصمیم گیری برای خلع ید این معدن در صلاحیت استان نبود و باید شورای عالی معادن در کشور تصمیم گیری می کرد، با این حال، مدیران استان کرمان شاید برخلاف میل باطنی و بناچار، وقتی دیدند که مشکل این معدن و کارگران طی سال ها حل نمی شود، تصمیم به این کار گرفتند؛ تصمیمی بسیار بزرگ که تحقق آن هم شاید به این راحتی نبود.
مشکلات زیست محیطی و ایمنی
وی ادامه داد: با اجماع نظر اعضای شورای عالی معادن کشور، خلع ید بهره بردار تصویب و به منظور طی سلسله مراتب اداری ابلاغ خواهد شد.
مسلم مروجی فرد افزود: یکی از این مصوبات در شرایطی که اکنون نیز معادن فاریاب درگیر آن است، این بود که قراردادهای کارگری یک ساله شود و براین اساس تاریخ قراردادها پس از گذشت یک سال تا روز یکم خردادماه ۱۴۰۱ بود و طبیعتا پیش از این تاریخ نیز باید شرکت برای تنظیم قراردادهای جدید اقدام می کرد لذا در نشست های شورای کارگری مقرر شد طبق روند گذشته قراردادها امسال نیز به صورت یک ساله باشد و شرکت معادن فاریاب نیز این موضوع را در آن جلسه پذیرفت.
کارگران و مدیران استان اما نظر دیگری داشتند و دارند؛ و این مشکلات ادامه داشت تا آنکه امسال نیز زمزمه های نارضایتی کارگران برخاست؛ مدیران استان دست به کار شدند تا در جلسات مختلف بتوانند این مشکل را ریشه‌ای حل کنند و ماجرا فیصله یابد تا هم این سرمایه گذار بخش خصوصی بتواند به فعالیت های خود ادامه دهد و هم کارگران در شرایط مناسب کاری بتوانند ادامه فعالیت داشته باشند.
وی افزود: مجتمع معدنی کرومیت آسمینون بزرگترین معدن خاورمیانه محسوب می‌شود که متاسفانه به دلیل سوء مدیریت هر ساله شاهد تجمع های کارگری و مشکلات امنیتی در شهرستان منوجان بودیم و به دنبال اعتراض های شدید کارگری موضوع خلع ید در دستور کار قرار گرفت.
منصور شکراللهی نماینده پنج شهرستان جنوبی استان کرمان که نخستین بار ۲۹ تیرماه امسال خبر مصوبه مربوط به خلع ید بهره بردار معدن کرومیت آسمینون شرکت فاریاب واقع در شهرستان منوجان را آن هم با عنایت و دستور ویژه رییس جمهور اعلام کرد می گوید: با عنایت ویژه رییس جمهور موضوع خلع ید بهره‌بردار معدن آسمینون در دستور شورای عالی معادن کشور قرار گرفت.
در این شرایط همچنان تصمیم استان کرمان برای خلع ید در معدن در میان انتظارها و امیدهای یکهزار و ۲۰۰ کارگر و در هاله ای از انتظار و تردید وجود داشت که نمایندگان مردم منطقه در مجلس نیز که موضوع را از قبل پیگیری می کردند، در جلساتی با شخص رییس جمهور، شرح ماجرا و مشکلات چندساله این معدن و کارگران را به آیت الله رییسی بیان کردند و نتیجه آن شد که رییس جمهور نیز دستور ویژه پیگیری داد و در نهایت شورای عالی معادن نیز که ترکیبی از چند قوه و نهادهای مختلف دارد، اواخر تیرماه خلع ید را مصوب کرد و موضوع رفت که سایر فرآیندهای اداری خود را طی کند.
توضیحات نماینده مجلس
اینجا بود که اداره کل کار استان نیز پای کار آمد تا با سرعت فرآیند ارائه بیمه بیکاری کارگران انجام و پرداخت ها شروع شود تا سرنوشت معدن نیز با حمایت های مدیران استان و دولت در کشور به مرحله تعیین تکلیف برسد.
