در این گرایش دانشجویان درباره مکانیک سنگ، زمانشناسی ساختمانی، ژئوفیزیک و زمینشناسی معدنی مطالعه میکنند. از دوران ماقبل تاریخ تا به امروز، معدن نقش برجستهای در پایداری بشریت ایفا کردهاست. از آغاز تمدن مردم از سنگ و سرامیک استفاده میکردند تا که بعدها از فلزات سطحی زمین و نزدیک به سطح زمین بهرهبرداری کردند. برای مثال سنگ چخماق با کیفیت بالا در شمال فرانسه و جنوب انگلستان برای تولید آتش و شکستن سنگها مورد استفاده قرار میگرفتهاست.[۱] معادن سنگ چخماق در مناطق گچی کشف شدند جایی که چاههایی در درون درز و شکافها در زیرزمین تعبیه شده بودند تا به محلهای برداشت برسند. قدیمیترین معدن شناخته شده در آثار باستانی “Lion Cave” در سوازیلند است در این معدن سن یابی نیمه عمر کربن حدود ۴۳۰۰۰ سال را نشان میدهد. در دوره دوم عصر حجر قدیم یا کهنه سنگی مردم از این معدن هماتیت استخراج میکردند.[۲][۳]رومیان باستان نوآوران مهندسی معدن بودند.
- اما چرا در گذشته یکی از دغدغههای اصلی کشورهای صنعتی، دستیابی به معادن غنی کشورهای دیگر بود و چرا امروزه دانشمندان به امید دست یافتن به ذخایر جدید معدنی چشم به فضا دوختهاند؟پاسخ این سؤال را باید در صنعت جست.
- از آغاز تمدن مردم از سنگ و سرامیک استفاده میکردند تا که بعدها از فلزات سطحی زمین و نزدیک به سطح زمین بهرهبرداری کردند.
- نمونه برداری های سطحی و نقشه های ماهواره ای در تشخیص ذخایر معادن و یا شناسائی معادن نقش اساسی ایفا می کنند.
- بسیاری از افراد بعد از فارغ التحصیلی از مقطع کارشناسی مهندسی معدن وارد بازار کار می شوند و در حوزه های مختلف مربوط به این رشته کار می کنند.
- ژئومکانیک، که به مطالعه پایداری سنگ ها و همچنین تونل های زیرزمینی می پردازد.
همچنین لیست زیر شامل دانشگاههای دولتی و واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی است که مهندسی معدن در آنها به صورت آکادمیک در حال تدریس است. بخش صنعت و معدن کشور علاوه بر نیروی کار متخصص، به ماشینآلات مدرن نیز وابسته است. آمارهای بانک مرکزی نشان میدهند که در سالهای اخیر بین ۳۶ الی مجله خبری صنعت ۴۰ درصد از سرمایه گذاری در ماشینآلات کشور در بخش صنایع و معادن انجام شده است. با توجه به سهم ۲۵ درصدی صنایع و معادن از اقتصاد کشور، به این ترتیب این بخش تقریباً ۱٫۵ برابر بیش از سهمی که از تولید ناخالص داخلی دارد ماشینآلات سرمایه گذاری شده در کشور را به کار گرفته است.
اصول طراحی معادن
مهندسان معدنی که به تازگی فارغالتحصیل شدهاند برای اشتغال به کار در این حوزه، باید ابتدا آموزشهای میدانی لازم را بگذرانند. بههمین دلیل کارجویان ابتدا باید در محیط و شرایطکاری قرار بگیرند تا بتوانند مهارتهای بیشتری را از افراد باتجربه در این حوزه بیاموزند. البته باتوجه به نوع معدنی که در آن مشغول به کار میشوید، باید مهارتهای عملی مناسبی را نیز بیاموزید.
سازمان هایی نظیر وزارت معادن و فلزات، وزارت نفت ( در زمینه حفاری)، وزارت نیرو ( در زمینه آب های زیرزمینی و سدسازی)، وزارت راه و ترابری (برای احداث تونل ها و حفاری ها)، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی، شرکت های مهندسی در حوزه تونل و فضاهای زیرزمینی، شرکت مترو، سازمان انرژی اتمی، و … با توجه به این که کشور ایران به لحاظ مواد معدنی بسیار غنی است، رشته مهندسی معدن بازار کار خوبی دارد و فارغ التحصیلان رشته مهندسی معدن می توانند در بخش های مرتبط به معادن متناسب با گرایش خود مشغول به کار شوند. بسیاری از افراد بعد از فارغ التحصیلی از مقطع کارشناسی مهندسی معدن وارد بازار کار می شوند و در حوزه های مختلف مربوط به این رشته کار می کنند. اما عده ای دیگر از افراد برای مقاطع تحصیلی بالاتر مانند کارشناسی ارشد اپلای می کنند. در حال حاضر رشته مهندسی معدن با دو گرایش اکتشاف و استخراج در دانشگاه های پذیرنده این رشته در سراسر کشور، ارائه می شود. داوطلبانی که بتوانند مرحله آزمون کتبی را با موفقیت پشت سر بگذارند، می توانند پس از مجاز شدن برای انتخاب رشته مهندسی معدن، اقدام به درج الویت های مرتبط با رشته مهندسی معدن در فرم انتخاب رشته نمایند.
دروس تخصصی گرایش مکانیک سنگ مهندسی معدن
مواد معدنی استخراج شده را نمی توان بلافاصله بعد از استخراج استفاده کرد و لازم است متناسب با صنعتی که از آن استفاده می کند، مشخصات خاصی نظیر دانه بندی، عیار، میزان رطوبت، میزان ناخالصی، و … امیدواریم مطالب فوق اطلاعات لازم و کافی را درباره رشته “مهندسی معدن” در اختیار شما قرار داده باشد. مهندسی معدن با هدف تربیت متخصصانی برای بهره برداری درست و اصولی از سرمایه های نفت و گاز ، در حال حاضر و در دانشکده های فنی و مهندسی تدریس می شود که در کنکور 96 نیز طرفداران خودش را داشته است. مخصوصا در کشورهای پیشرفته توجه زیادی به این رشته شده است و دانشگاههای معتبر آن را ارائه دادهاند. از جمله بهترین مراکز علمی پلی تکنیک ویرجینیا، دانشگاه کلرادو، دانشگاه مک گیل و دانشگاه استرالیای غربی است.